Variacións sobre o amor e as relacións sexuais afectivas
- Detalles
- Publicado o Venres, 18 Decembro 2009 15:38
Sempre me interesou afondar nos temas relacionados coas relacións afectivo-sexuais. A miña visión e practica teñen avanzado por liñas totalmente libres de tabús e de prexuízos morais, tan condicionantes a hora de abordar este e outros debates periféricos.
A institución familiar é sen dubida unha das que menos se ten modernizado nos últimos anos e nas que se teñen atopado estructuras máis ríxidas en varios séculos. Así ata case as primeiras décadas do presente século os dereitos da muller na familia eran practicamente nulos e foi nesa mesma época cando nos países máis avanzados se plasmou legalmente a posible anulación contractual do mesmo por medio do divorcio.
Este inmobilismo da institución familiar levou a que sectores progresistas renunciaran - e sigan a renunciar - a un ente que ten máis de estructura piramidal e reproductora de falsos valores que dun enlace amoroso que fixa os seus límites legais e temporais contractualmente diante da sociedade civil.
Faise pois necesario un proceso de democratización profundo da familia. Primeiro laicizándoa, quitándolle calquera connotación relixiosa ou sacramental e polo tanto pluralizándoa. A familia debe entenderse como un proxecto en común entre seres humanos e como tal existen tantos tipos de familias como tipos de relacións humanas e afectuosas: monoparentais, heteroxesuais sen descendencia, homoxesuais con descendencia, colectividades grupais con ou sen descendencia,... Alí onde exista un vinculo afectivo relacionado cun proxecto vivencial común debe existir en termos legais unha familia e esta debe estar amparada polos poderes públicos.
En segundo lugar humanizándoa. Deben cambiar os roles dos homes e das mulleres adultas, dos primeiros para que asuman a humanización do cotiá, as segundas para que ocupen o lugar que a historia dos homes lles roubou. Deben cambiar as relacións dos adultos cos nenos e coas nenas para que non existan máis homes e mulleres con infancias roubadas ou violentadas por adultos.
A aposta debe ser, en todo caso, unha relación libre pero con compromisos. Non comparto o egoísmo daqueles que non son capaces de comprometerse con ninguén porque non queren definirse consigo mesmos ou como di o escritor norteamericano Paúl Auster na súa obra de axuste de contas co seu pai “la invención de la soledad” : “se a un home a vida lle resulta tolerable so si permanece na superficie de si mesmo, é natural que se sinta satisfeito obtendo esa mesma superficie dos demais. Ten que responder a poucas demandas e non necesita comprometerse. O matrimonio pola contra, péchalle esa porta”.
Unións de feito é un texto que ten apenas unha década e cando afirmaba que o cambio necesario era “unha cuestión de tempo... e de razón” non podía imaxinar os cambios legais que unha década despois se ían producir na lexislación española ( nomeadamente a lei de matrimonios homosexuais ). En todo caso, a escasa oposición social a estas novas normas veñen a confirmar tal como diciamos algúns que a sociedade as veces vai por diante da lexislación.
O traballo Familia e matrimonio, sentimentos e sexo foi elaborado para unha das asignaturas do Master 'filosofía:cuestións actuais' USC; en decembro 2010
Ver texto integro files/Familia_Matrimonio_Sentimentos_e_Sexo.pdf
UNIÓNS DE FEITO
O texto deste artigo foi publicado en marzo do 97 na revista Nova Galicia e foi escrito a medias con Berta Cao, daquela responsable da muller en IU Federal.
Unha das maiores modificacións sociais que se teñen producido nos últimos anos é a diversificación dos núcleos sociais básicos:as familias. Así, entrou en crise a unión tradicional home-muller-descendencia, e os conseguintes tópicos sobre o sostén económico.
Hoxe todo esto é historia e existen e son recoñecidas distintas composicións familiares teorizadas polos expertos, e que van desde as “monoparentais”, maioritariamente femininas, ata o maior dos agrupamentos ( ascendencia-descendencia), por non mencionar a tan traída e levada tardanza dos descendentes para abandonar o “fogar familiar”.
Todos estes novos núcleos son admitidos e estudiados, etiquetados convintemente segundo o prisma económico consultado. En ningún caso analizase como o afecto pode incidir nesa transformación social que supón só a aceptación do termo ‘familias’, en plural, e máis aló, a ruptura das estructuras que pode traer a asunción de opcións non tradicionais, opcións sexuais,...que acaban por rachar o sistema equilibrado e controlado.
Esta é a razón que leva a negar a existencia de parellas de homosexuais e a oposición a outorgarlles calquera dereito, e por elo rexeitalas na decisión política, como se puido comprobar na recente sesión do Congreso dos Deputados onde se plantexaba o pase a discusión das Proposicións de Lei de Parellas de Feito do Grupo Socialista e do Grupo Federal de IU/IC.
Entre estas dúas Proposicións de Lei existen certas diferencias: a proposta do Grupo Socialista dirixe a súa acción ao recoñecemento a dereitos devengados da convivencia, dereitos patrimoniais e dereitos postmortem, sen incluír, como si o fai a proposta de IU/IC, a equivalencia de calquera das unións e teña esta os compoñentes que teña.
Así a proposta de IU/IC estipula os mesmos dereitos para unións do mesmo sexo que para heterosexuais tanto no referido a adopción, regulación da nacionalidade dos seus compoñentes ou a declaración conxunta de Facenda Pública. Tratase de romper a actual discriminación entre unións familiares de primeira (antes só matrimonios de bicaría, hoxe xa civís e relixiosos); unións familiares de segunda, evidentemente parellas heterosexuais; e logo parellas gays e lesbianas, rondando senón a ilegalidade, si a marxinación política.
A actual maioría de dereitas axustouse e des’centrouse’ para volver as súas orixes, impedindo a tramitación das dúas Proposicións de Lei.
Pero, a cuestión non queda no Parlamento. A aprobación da posta en marcha dun rexistro de ‘unidades non matrimoniais’ no concello de Cambre significa un xiro máis na obrigada aceptación por parte das administracións dun feito imparable. O rexistro aceptará inscribir calquera unidade non matrimonial coas únicas condicións de que o seus integrantes, en número ilimitado, estean censados no concello e sexan maiores de idade ou menores emancipados legalmente. Nin sequera se establecen restriccións para grupos que teñan relación de consanguinidade entre os seus membros como é habitual na maioría dos rexistros municipais. Tense omitido esta salvedade da consanguinidade xa que en Cambre existe un caso de cohabitación entre dous irmáns con fillos e que contan co máis absoluto respecto dentro do pobo. Non é casual que fronte o voto maioritario das forzas progresistas, os concelleiros do PP abstivéranse e mesmo solicitaran crear un rexistro como “o de Victoria ou o de Santiago”.
O caso do concello de Cambre amosa unha vez máis que a realidade é moito máis plural do que algúns pretenden regular. Máis aló das paxinas de xornais e de minutos de telexornais adicados estes días ao concello de Cambre, quédannos dúas cuestións medianamente claras:
A primeira, é que todos e todas temos os mesmos dereitos legais e xurídicos e seguramente existan elementos do código civil que inculcan a constitución do 78. Polo tanto faise necesaria unha actualización da lexislación para que unha vez máis a sociedade non teña por que ir, de xeito vergonzante, por diante das leis que a regulan.
A segunda, é que a organización da sociedade segue a ser unha das liñas divisorias entre a esquerda e a dereita, política e sociolóxica. Escoitar ao tenente de alcalde de Cambre, Augusto Rey, afirmar que se decidiron a dar o paso a partir dunha “elaboración intelectual do problema”, inspirada na lectura dun artigo do ensaísta Vicente Verdú, é máis que refrescante.
Agora só cabe esperar a actitude de progresistas “virtuais” e da dereita “fundamentalista” para saber ata que punto un tramite tan sinxelo e tan cheo de humanidade acertou de pleno na liña de flotación da súa trasnoitada moral. Mentres, afortunadamente, a realidade segue o seu curso. E unha cuestión de tempo... e de razón.