España como problema, Catalunya como solución?
Xoán Hermida
Cando se iniciou por parte da sociedade civil catala o movemento de autodeterminación, tras o proceso fracasado da vía de reforma estatutaria para modificar as relacións de Catalunya con España e de paso forzar unha vía federalizante no estado, dúas foron as lecturas que del se fixeron. Unha en clave de democracia radical a outra en clave exclusivamente nacionalista.
As forzas, e as análises, que a interpretaban na primeira das claves concibiron o conflito catalán como un movemento máis, de seguro o máis importante, dentro do esgotamento do modelo constitucional do 78 e polo tanto, ao igual que o facía o 77% do electorado catalán, tratábase de dar unha resposta catalanista e democrática, de carácter transversal, que tiña unha dobre característica e un efecto engadido. A dobre característica era a reivindicación dunha nova interpretación democrática, co dereito a decidir como elemento forza, á vez que construír unha nova relación entre Catalunya e España non en base á subordinación ‘autonómica’ senón de relación de soberanía entre dous estados iguais (concretárase despois a mesma nun modelo federal, confederal ou de dous estados independentes). O efecto engadido sería que este movemento funcionaría como efecto dominó nun proceso constituinte en todo o estadoaberto simbolicamente polo 15M.
Aquel 15 de xullo, este 15 de xullo
Xoán Hermida
Cando o 15 de xullo de 2014 lanzábase o manifesto da Marea Atlántica, moitas activistas de diferentes cidades e vilas galegas recibíamos o chamado como propio, coa mesma ilusión que poucos anos antes recibiramos ao 15M, e coa esperanza de que servira de impugnación total ao xeito de construír a política desde os partidos.
A calor daquel manifesto naceron novas mareas (non moitas como se di, pero unhas cantas). Os partidos, que ata ese momento se encargaran de marcar os marcos xeográficos do movemento de cambio (espazo AGE), foron arrastrados polo efecto Podemos e foron aceptando, non con moita convicción, ás novas dinámicas.
Sondaxe acerta, La Voz de Galicia varre para casa
Xoán Hermida
A ausencia dunha alternativa xornalística de país ten convertido ao longo dos anos a La Voz de Galicia no xornal que o vertebra, marca as axendas e mesmo condiciona – máis de xeito simbólico que real – a actuación dos partidos políticos.
Cada vez que La Voz de Galicia toma a iniciativa, como no caso que nos ocupa demostrando que é o único medio que ten a capacidade para facer unha sondaxe do ‘estado da nación’ –lembrar que na recente enquisa de Sondaxe hai unha parte que se publica pero outra non menos importante que non se publica e ten outros fins non exclusivamente xornalísticos- xorden dúas tendencias:
Apuntes urxentes sobre a primeira crise da nova política
Xoán Hermida
O episodio de cambio deconstituínte/constituinte que estamos a vivir tivo as súas primeiras sinais claras no inicio da década anterior coincidindo coa fisura na placa tectónica nacional vasca e catalá (Plan Ibarretxe, Estatùt de Catalunya) e coas mobilizacións de Non a Guerra! e do Nunca Máis, e ten o seu arranque simbólico no 15M.
É o 15M o que referencia unha urxencia e a súa vez a necesidade dunha nova expresión política, nin AGE primeiro, nin Podemos despois, con ser froito dese contexto, son os elementos enmarcadores do novo tempo. De existir un interface aproximado ao que quería expresar o 15M esas son as iniciativas de unidade popular municipal que tiveron a súa concreción en algunhas plataformas e Mareas nas municipais do 2015.